Το θρυλικό βρετανικό ροκ συγκρότημα Jethro Tull γιορτάζει φέτος μισό αιώνα από την κυκλοφορία του άλμπουμ τους «Thick as a Brick»
Το “Thick As A Brick” είναι το πέμπτο άλμπουμ του βρετανικού ροκ συγκροτήματος Jethro Tull, το οποίο κυκλοφόρησε στις 10 Μαρτίου του 1972 μέσω της δισκογραφικής εταιρίας “Chrysalis Records”. Ο δίσκος αποτελείται αποκλειστικά από το ομώνυμο τραγούδι το οποίο έχει διάρκεια σχεδόν 42 λεπτών και χωρίστηκε σε δύο μέρη λόγω του ότι η αρχική του κυκλοφορία πραγματοποιήθηκε σε μορφή δίσκου βινυλίου.
Το άλμπουμ αυτό υπήρξε ο πρώτος δίσκος των Jethro Tull που σκαρφάλωσε στην κορυφή του Billboard στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η ιδέα για το “Thick As A Brick” ήρθε στον Ίαν Άντερσον όταν ενοχλήθηκε από την άποψη πολλών μουσικοκριτικών ότι το προηγούμενο τους άλμπουμ με τίτλο “Aqualung” ήταν concept άλμπουμ, παρά την άρνηση του ίδιου για κάτι τέτοιο. Ως απάντηση, αποφάσισε να ηχογραφήσει αυτό το οποίο ο ίδιος θεώρησε ως το απόλυτο concept άλμπουμ, γράφοντας μία σύνθεση η οποία συνδύαζε περίπλοκες μουσικές ιδέες με έντονη αίσθηση χιούμορ, το οποίο απευθυνόταν προς το ίδιο το συγκρότημα και τους κριτικούς.
Ο δίσκος κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1972 και στους συνθέτες του αναφερόταν και ο φανταστικός χαρακτήρας Gerald Bostock, ο οποίος θεωρητικά ήταν το οχτάχρονο παιδί στο εξώφυλλο του δίσκου. Το ομώνυμο κομμάτι διάρκειας 42 λεπτών, υπήρξε μεγάλη καινοτομία για την ροκ μουσική, αφού ήταν ιδιαίτερα σπάνιο ένα ροκ τραγούδι να διαρκεί τόσο πολύ.
Το εξώφυλλο του δίσκου σχεδιάστηκε ως παρωδία μιας εφημερίδας με την ονομασία “The St. Cleve Chronicle and Linwell Advertiser”, με τα άρθρα και τις διαφημίσεις να σατιρίζουν τον ερασιτεχνισμό της τοπικής βρετανικής δημοσιογραφίας. Παρά τις αντιρρήσεις της “Chrysalis Records” για τις οικονομικές δυσκολίες παραγωγής ενός τέτοιου εξωφύλλου, ο Άντερσον επέμεινε θεωρώντας εφικτή την δημιουργία μιας ψεύτικης εφημερίδας εφόσον μπορούσε να κυκλοφορήσει οποιαδήποτε πραγματική.
Στο εσώφυλλο του άλμπουμ υπάρχουν οι υπόλοιπες σελίδες της εφημερίδας, της οποίας η υποτιθέμενη ημερομηνία έκδοσης είναι στις 7 Ιανουαρίου 1972.
Οι στίχοι του κομματιού βρίσκονται στην έβδομη σελίδα και παρουσιάζονται ως ποίημα του Gerald Bostock, το οποίο παρά το γεγονός ότι κέρδισε έναν διαγωνισμό ποίησης, οι κριτές ανακάλεσαν την απόφαση αυτή λόγω των προσβλητικών στίχων του.
Ο σχεδιασμός του εξωφύλλου πραγματοποιήθηκε από τον Ρόι Έλντριτζ της “Chrysalis” και το περιεχόμενο των άρθρων γράφτηκε από τον Άντερσον, τον μπασίστα Τζέφρι Χάμοντ και τον κιμπορντίστα Τζον Έβαν.
«Thick as a Brick», κοινώς… «τούβλο»
«Χοντρό σαν τούβλο» είναι μια φράση που σημαίνει πεισματικά χαζός, καθώς το κεφάλι κάποιου είναι τόσο χοντρό που δεν μπορούν να μπουν νέες, σκέψεις, απόψεις και ιδέες διαφορετικές με το επίσημο αφήγημα. Το τραγούδι ξεκινά με τον Ian Anderson να εκφράζει τις χαμηλές προσδοκίες του για τον στόχο του (“I may make you feel but I can’t make you think”) πριν τραγουδήσει για τις ταξικές δομές, τη συμμόρφωση και τις άκαμπτες πεποιθήσεις του κατεστημένου.
Το τραγούδι ακολουθεί ένα νεαρό αγόρι που βλέπει δύο μονοπάτια καριέρας: του στρατιώτη και του καλλιτέχνη.
Κάτω από τον τίτλο “Thick As A Brick”, μαθαίνουμε ότι ένα 8χρονο αγόρι ιδιοφυΐα ονόματι Gerald Bostock έγραψε τους στίχους για έναν διαγωνισμό ποίησης, αλλά αποκλείστηκε για ηθικούς λόγους από το διευθύνον όργανο, The Society for Literary Advancement and Gestation. Σύμφωνα με την ιστορία, ο Ίαν Άντερσον του «Major Beat Group» Jethro Tull διάβασε το ποίημα και έγραψε 45 λεπτά «ποπ μουσικής» για να το συνοδεύσει.
Η εφημερίδα περιείχε επίσης διαφημίσεις, συνταγές, τηλεοπτικές λίστες, ένα σταυρόλεξο και μια κριτική του άλμπουμ. Οι Jethro Tull δεν ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το θέμα της εφημερίδας για την τέχνη του άλμπουμ: Το άλμπουμ των The Four Seasons (1969) Genuine Imitation Life Gazette δημιουργήθηκε για να μοιάζει με εφημερίδα με τους στίχους των τραγουδιών να εμφανίζονται ως ιστορίες. Είχε ακόμη και ένα ένθετο τμήματος κόμικς.
Το 2012, στην 40η επέτειο του αρχικού άλμπουμ, ο Ίαν Άντερσον κυκλοφόρησε ένα σίκουελ με τίτλο Thick As A Brick 2 – Whatever Happened To Gerald Bostock; Το άλμπουμ παρουσιάζει διάφορα σενάρια ζωής για τον 48χρονο πλέον Bostock, όπως θα μπορούσε να έχει γίνει τραπεζίτης, ιεροκήρυκας, στρατιώτης και ιδιοκτήτης καταστήματος. Ο Άντερσον λέει ότι το άλμπουμ εξετάζει πώς «η δική μας ζωή εξελίσσεται, αλλάζει κατεύθυνση και τελικά καταλήγει μέσα από τυχαίες συναντήσεις και παρεμβάσεις, όσο μικροσκοπικές και ασήμαντες κι αν φαίνονται εκείνη τη στιγμή».
Η ανάλυση του ποιήματος
- Really Don’t Mind / See There a Son Is Born (0:00–5:00): Αυτό το μέρος ξεκινά με έναν διάλογο με τον ακροατή που κατακρίνει την ικανότητά του να κατανοεί τη μουσική. Αυτό προορίζεται να είναι μια σύντομη ανασκαφή στους κριτικούς που δεν μπορούσαν να καταλάβουν το προηγούμενο άλμπουμ τους, αλλά αποκαλούσαν τους εαυτούς τους διακεκριμένους μουσικούς. Τα λόγια, και οι σοφοί δεν ξέρουν πώς νιώθουν το να είσαι χοντρός σαν τούβλο, σημαίνουν ότι το πώς περιπλέκεις τα απλά πράγματα όταν γίνεσαι σοφός. Έχει επίσης μια φιλοσοφική ερμηνεία ότι αν γίνεις πολύ σοφός, δεν θα μπορέσεις ποτέ να καταλάβεις την προοπτική ενός ηλίθιου ατόμου, υπονοώντας ότι το όραμά σου δεν περικλείει πλέον τους πάντες, επομένως, είσαι πραγματικά σοφός; Ο δεύτερος στίχος του μέρους μας εισάγει στο θέμα του τραγουδιού όπου λένε πώς οι αρετές και τα ήθη είναι παρόμοια με αυτά ενός κάστρου και θα παρασυρθούν από την παλιρροιακή καταστροφή της επερχόμενης γενιάς. Στους δύο επόμενους στίχους, ο τραγουδιστής παλινδρομεί στην παιδική του ηλικία και χρησιμοποιεί αυτούς τους στίχους ως υλικό για τον τελευταίο στίχο του τραγουδιού που μιλάει για ένα αγόρι που γεννιέται και τις κοινωνικές προσδοκίες που αρχίζουν να τον στοιχειώνουν τη στιγμή που κλαίει το πρώτο του δάκρυ.
- The Poet and the Painter (5:00–10:29): Το δεύτερο κεφάλαιο πραγματεύεται τους δύο τύπους ανθρώπων που υπάρχουν σε αυτή τη γη. Οι πράττοντες και οι στοχαστές. Ένα τρέχον θέμα αυτού του κεφαλαίου για την αποσαφήνιση της ουσίας των δυαδικών είναι ότι διεξάγεται ένας πόλεμος που πολεμά ο στρατιώτης και ο ποιητής και οι ζωγράφοι γράφουν για τον πόλεμο. Το ενδιαφέρον εδώ είναι πώς αλλάζουν οι ποιητές και τα λόγια τους όσο προχωράει ο πόλεμος και πώς τη μια στιγμή δοξάζουν τον πόλεμο και τους στρατιώτες, και κάποια στιγμή τους καταδικάζουν.
- What Do You Do When the Old Man’s Gone? / From the Upper Class (10:29–15:54): Αυτό το κεφάλαιο ασχολείται με το τι θα έκανε ο γιος όταν έχανε τον πατέρα του. Θα προσπαθήσει να γεμίσει τα παπούτσια του πατέρα του ή θα προσπαθήσει να γίνει δικός του άνθρωπος. Αυτό το ηθικό δίλημμα παίρνει άλλη μορφή μετά την οργανική γέφυρα, κατά την οποία αποδέχεται τον ρόλο του πατέρα του και κληρονομεί τη θέση του. Μόλις γίνει αυτό το άτομο, μέλος της ανώτερης τάξης, αρχίζει να κηρύττει στην κατώτερη τάξη για το πώς πρέπει να ζήσουν. Το κεφάλαιο τελειώνει με ένα άλλο παράδοξο, «Θα σας κρίνω όλους και θα φροντίσω να μην με κρίνει κανείς». Πώς κρίνουμε τους ανθρώπους τόσο εύκολα και κοιτάμε υποτιμητικά τους ανθρώπους που μας κρίνουν.
- You Curl Your Toes in Fun / Childhood Heroes / Stabs Instrumental (15:54–22:40): Αυτό το κεφάλαιο εκφράζει τις πολιτικές απόψεις ενός νεαρού αγοριού και την ουτοπική φύση του. Πως εσύ, ένα χαρούμενο παιδί βλέπει τον κόσμο και πώς θα ήθελες να ήταν όλοι καλοί και όλοι να νοιάζονταν για όλους.
- See There a Man Is Born / Clear White Circles (00:00–5:58): Αν παρατηρήσετε το όνομα του κεφαλαίου, θα δείτε ότι μοιάζει με το πρώτο κεφάλαιο, ακριβώς αυτό, στη θέση ενός αγοριού, υπάρχει ένας άντρας. Αυτό το κομμάτι της ζωής έχει να κάνει με το έρχεται σε ειρήνη με τα πράγματα γύρω του και αποδέχεται τα πράγματα όπως είναι. Το κεφάλαιο περιλαμβάνει επίσης έναν προφορικό στίχο που μιλά για την εγκόσμια φύση της ενηλικίωσης και το είδος των ευθυνών που αντιμετωπίζει ένας άντρας σε αυτήν ακριβώς τη φάση της ζωής.
- Legends and Believes in the Day (5:58–12:25): Αυτό το κεφάλαιο μιλάει για τη γήρανση και πώς την αντιμετωπίζει ένα άτομο. Τώρα, το ίδιο πρόσωπο, που αγωνιζόταν να αντισταθεί στο παλιό σύστημα και να φέρει νέες μεταρρυθμίσεις, βρίσκει τον εαυτό του να είναι το παλιό σύστημα. Το κεφάλαιο ασχολείται με την κατανόηση αυτού του γεγονότος. Σε αυτή την ηλικία, η αντίληψή του για τον ποιητή, τον ζωγράφο, τον στρατιώτη και τον σοφό, αλλάζει και αυτή ακριβώς η αλλαγή εξηγείται θαυμάσια στον τελευταίο στίχο του τραγουδιού.
- Tales of Your Life (12:25–17:49): Όταν ενηλικιωθείτε, το μόνο που μπορείτε να προσφέρετε στον κόσμο είναι οι δικοί σας μύθοι και να μοιραστείτε όλες τις εμπειρίες που έχετε συλλέξει. Αυτή είναι η μόνη συνεισφορά που μπορείτε να κάνετε στον κόσμο σε αυτή την ηλικία. Οι στίχοι «Έτσι! Ελάτε όλοι οι νέοι που χτίζετε κάστρα!» θα εκτιμηθεί μόνο αν θυμηθείτε το πρώτο κεφάλαιο. «Και οι αρετές του κάστρου της άμμου όλες παρασύρονται». Και οι στοίχοι ουσιαστικά απευθύνονται σε αυτούς που θεωρούν τους εαυτούς τους πρωτοπόρους της κοινωνίας, ότι τα κάστρα των αρετών που χτίζουν θα είναι μόνο από άμμο.
- Childhood Heroes Reprise (17:49–21:10): Αυτό το κεφάλαιο είναι επανάληψη του τέταρτου κεφαλαίου και δεδομένου ότι όλα αυτά συζητούνται μόνο εκ των προτέρων, είναι η επανάληψη που συμβολίζει την κυκλική φύση της ζωής και πώς οι σκέψεις που είχατε κάποτε όταν ήσασταν μόλις ένα νεαρό αγόρι αρχίζουν να νιώθετε τόσο καλά από την αρχή όταν πρόκειται να πεθάνετε.
Η Παρωδία
Το τραγούδι μοιάζει να είναι τόσο ασυνάρτητο, αλλά τόσο απρόσκοπτο. Δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη ιστορία σε αυτό, ωστόσο, υπάρχει ένα θέμα που τρέχει, αλλά αυτό είναι πολύ ασύνδετο για να ονομαστεί concept άλμπουμ. Έτσι, αυτό δεν είναι ένα concept άλμπουμ, είναι απλώς ένα τραγούδι. Με αυτό, ο Ίαν ρωτά τους επικριτές του, πώς ονομάζετε ένα concept άλμπουμ;
Αυτό το τραγούδι θεωρείται πλέον κλασσικό και ίσως ένα από τα καλύτερα τραγούδια του είδους του. Η μουσική πολυπλοκότητα, το ατομικό ταλέντο και η ικανότητα να εκφράζεις τόσα πολλά με τόσα λίγα είναι αυτά που κάνουν αυτό το τραγούδι να ξεχωρίζει από πολλά άλλα.
My word’s but a whisper, your deafness a shout
I may make you feel but I can’t make you think
Your sperm’s in the gutter, your love’s in the sink
So you ride yourselves over the fields
And you make all your animal deals
And your wise men don’t know how it feels [Refrain] To be thick as a brick [Verse 2] And the sand-castle virtues are all swept away
In the tidal destruction, the moral melee
The elastic retreat rings the close of play
As the last wave uncovers the newfangled way
But your new shoes are worn at the heels
And your suntan does rapidly peel
And your wise men don’t know how it feels [Refrain] To be thick as a brick [Verse 3] And the love that I feel
Is so far away
I’m a bad dream
That I just had today
And you shake your head
And say it’s a shame [Verse 4] Spin me back down the years
And the days of my youth
Draw the lace and black curtains
And shut out, the whole truth
Spin me down the long ages
Let them sing the song [Verse 5] See there! A son is born
And we pronounce him fit to fight
There are black-heads on his shoulders
And he pees himself in the night
We’ll make a man of him
Put him to a trade
Teach him to play Monopoly
And how to sing in the rain [3:36 – 5:00 – Instrumental] [2. The Poet and the Painter (5:00 – 10:29)] [5:00 – 6:09 – Instrumental] [Verse 6] The Poet and the Painter
Casting shadows on the water
As the sun plays on the infantry
Returning from the sea
The do-er and the thinker
No allowance for the other
As the failing light illuminates
The mercenary’s creed
The home fire burning
The kettle almost boiling
But the master of the house
Is far away
The horses stamping
Their warm breath clouding
In the sharp and frosty morning
Of the day
And the poet lifts his pen
While the soldier sheaths his sword [Refrain 2] And the youngest of the family
Is moving with authority
Building castles by the sea
He dares the tardy tide
To wash them all aside, oh [7:21 – 9:21 – Instrumental] [Verse 7] The cattle quietly grazing
At the grass down by the river
Where the swelling mountain water
Moves onward to the sea
The builder of the castles
Renews the age-old purpose
And contemplates the milking girl
Whose offer is his need
The young men of the household
Have all gone into service
And are not to be expected
For a year
The innocent young master
Thoughts moving ever faster
Has formed the plan
To change the man he seems
And the poet sheaths his pen
While the soldier lifts his sword [Refrain 2] And the oldest of the family
Is moving with authority
Coming from across the sea
He challenges the son
Who puts him to the run [3. What Do You Do When the Old Man’s Gone? / From the Upper Class (10:29 – 15:54)] [Verse 8] What do you do when the old man’s gone
Do you want to be him?
And your real self sings the song
Do you want to free him?
No one to help you get up steam
And the whirlpool turns you way off-beam [11:52 – 13:16 – Instrumental] [Verse 9] I’ve come down from the upper class
To mend your rotten ways
My father was a man-of-power
Whom everyone obeyed [Verse 10] So come on all you criminals!
I’ve got to put you straight
Just like I did with my old man
Twenty years too late [14:00 – 15:26 – Instrumental] [Verse 11] Your bread and water’s going cold
Your hair is too short and neat
I’ll judge you all and make damn sure
That no-one judges me [4. You Curl Your Toes in Fun / Childhood Heroes / Stabs Instrumental (15:54 – 22:40)] [Verse 12] You curl your toes in fun
As you smile at everyone
You meet the stares, you’re unaware
That your doings aren’t done
And you laugh most ruthlessly
As you tell us what not to be
But how are we supposed to see
Where we should run? [Verse 13] I see you shuffle in the courtroom with
Your rings upon your fingers
And your downy little sidies
And your silver-buckle shoes
Playing at the hard case
You follow the example
Of the comic-paper idol
Who lets you bend the rules [Verse 14] So, come on ye childhood heroes!
Won’t you rise up from the pages
Of your comic-books, your super crooks
And show us all the way
Well! Make your will and testament
Won’t you join your local government?
We’ll have Superman for president
Let Robin save the day [Verse 15] You put your bet on number one
And it comes up every time
The other kids have all backed down
And they put you first in line
And so you finally ask yourself
Just how big you are
And you take your place in a wiser world
Of bigger motor cars
And you wonder who to call on [Verse 16] So! Where the hell was Biggles
When you needed him last Saturday?
And where were all the sportsmen
Who always pulled you though?
They’re all resting down in Cornwall
Writing up their memoirs
For a paper-back edition
Of the Boy Scout Manual [20:23 – 22:40 – Instrumental] [PART TWO] [5. See There a Man Is Born / Clear White Circles (22:40 – 28:38)] [Verse 17] See there! A man is born
And we pronounce him fit for peace
There’s a load lifted from his shoulders
With the discovery of his disease
We’ll take a child from him
Put it to the test
Teach it to be a wise man
And how to fool the rest [24:04 – 26:11 – Instrumental] [Verse 18: Spoken] We will be geared to the average, rather than the exceptional
God is an overwhelming responsibility
We walked through the maternity ward
And saw 218 babies wearing nylons
It says here that cats are on the upgrade
Upgrade? Hipgrave
Oh, Mac [Verse 19] In the clear white circles of morning wonder
I take my place with the lord of the hills
And the blue-eyed soldiers stand slightly discoloured
In neat little rows sporting canvas frills
With their jock-straps pinching, they slouch to attention
While queuing for sarnies at the office canteen
Saying: “How’s your granny?” and good old Ernie
He coughed up a tenner on a premium bond win [6. Legends and Believe in the Day (28:38 – 35:13)] [Verse 20] The legends worded in the ancient tribal hymn
Lie cradled in the seagull’s call
And all the promises they made
Are ground beneath the sadist’s fall [Verse 21] The poet and the wise man stand
Behind the gun, behind the gun
And signal for the crack of dawn
Light the sun, light the sun [Refrain 3] Do you believe in the day?
Do you believe in the day? [Verse 22] The Dawn Creation of the Kings
Has begun, has begun
Soft Venus, lonely maiden brings
The ageless one, the ageless one [Refrain 3] Do you believe in the day?
Do you believe in the day? [Verse 23] The fading hero has returned
To the night, to the night
And fully pregnant with the day
Wise men endorse the poet’s sight [Refrain 3] Do you believe in the day?
Do you believe in the day? [33:37 – 35:13 – Instrumental] [7. Tales of Your Life (35:13 – 40:37)] [Verse 24] Let me tell you the tales of your life
Of your love and the cut of the knife
The tireless oppression, the wisdom instilled
The desire to kill or be killed
Well, let me sing of the losers who lie
In the street as the last bus goes by
The pavements are empty: the gutters run red
While the fool toasts his god in the sky [Refrain 4] So come all ye young men who are building castles!
Kindly state the time of the year
And join your voices in a hellish chorus
Mark the precise nature of your fear [Verse 25] Let me help you pick up your dead
As the sins of the father are fed
With the blood of the fools and the thoughts of the wise and
From the pan under your bed
Well, let me make you a present of song
As the wise man breaks wind and is gone
While the fool with the hour-glass is cooking his goose
And the nursery rhyme winds along [Refrain 4] So! Come all ye young men who are building castles!
Kindly state the time of the year
And join your voices in a hellish chorus
Mark the precise nature of your fear
See! The summer lightning casts its bolts upon you
And the hour of judgement draweth near
Would you be the fool stood in his suit of armour
Or the wiser man who rushes clear [8. Childhood Heroes Reprise (40:37 – 43:46)] [Verse 14 Reprise] So, come on ye childhood heroes!
Won’t you rise up from the pages
Of your comic-books, your super crooks
And show us all the way
Well! Make your will and testament
Won’t you join your local government?
We’ll have Superman for president
Let Robin save the day [Verse 16 Reprise] So! Where the hell was Biggles
When you needed him last Saturday?
And where were all the sportsmen
Who always pulled you though?
They’re all resting down in Cornwall
Writing up their memoirs
For a paper-back edition
Of the Boy Scout Manual [Verse 1 Reprise] So you ride yourselves over the fields
And you make all your animal deals
And your wise men don’t know how it feels [Refrain] To be thick as a brick
